امروزه ثابت شده که عکس ها گاها از بسیاری از مقالات تاثیر بیشتری بر مخاطب می گذارد، از این رو بر آن شدیم تا در چند پست آینده به مقوله عکاسی خبری و ویژگی های یک عکاس خبری بپردازیم... امیدوارم جزوه آقای "نادر صادقی لواسانی نیا" که در چند پست تقدیم حضور شما خوبان می شود، مفید باشد.
تاریخچه عکاسی
پیدایش عکاسی به اتاق تاریک بر میگردد. در حقیقت اتاق تاریک منجر به پیدایش عکاسی و دوربین عکاسی شد. اتاق تاریک عبارت از اتاقی است بی هیچ پنجره. هیچ نوری به آن راه ندارد مگر از طریق روزنهای که بر یکی از دیوارهای اتاق تعبیه شده. تصاویر یا چشماندازهای روبروی روزنه به صورت وارونه بر دیوار روبرویش بازتاب مییافت. بعضاً نگارگران از تصاویر بازتاب یافته به عنوان الگوی نقاشیشان استفاده میکردند.
در قرنهای 11 تا 16 بشر از یک اتاقک تاریک (دوربین اولیه) بهعنوان چیزی شبیه به دوربین استفاده میکرد. برای این منظور اتاق مکعب مستطیل کوچکی را که هرگز نوری به درون آن راه نمییافت، آماده میکردند، در وجه جلوی آن سوراخی به قطر تقریبی یک میلیمتر ایجاد میکردند، بدین ترتیب تصویر مناظر روبروی وجه دارای سوراخ روی دیوار یا پرده در وجه مقابل سوراخ در داخل اتاق منعکس مینمودند. این تصویر یه صورت معکوس و بسته به قطر سوراخ وضوح بیشتر یا کمتری داشت به صورتیکه هرچه قطر سوراخ کمتر بود، وضوح بیشتر و یا به عکس با افزایش قطر سوراخ تصویر روشنتر با وضوح کمتری حاصل میگشت.البته این دستگاه بیشتر برای نمایش و نقاشی به کار میرفت و نقاشان اروپایی با نشاندن سوژه در جلوی سوراخ یا قرار دادن اطاقک در روبروی مناظر و نصب پرده بوم در قسمت داخلی روبروی سوراخ، مناظر روبرو را نقاشی میکردند(خود نقاش درون اطاقک قرار داشت)این دستگاه هرگز کار عکاسی را انجام نمیداد.مخترع اطاق تاریک دانشمند مسلمان ابن هیثم بود که در مکتوبات لاتین به پدر علم مدرن اپتیک (الحسن) معروف میباشد.
بعدها این اتاق تاریک در ابعاد کوچکتر تبدیل شد به دوربین عکاسی. یعنی در برابر روزنهای که وجود داشت ماده حساس به نور قرار میدادند تا تصاویر بازتابش یافته ثبت و ضبط شوند. در روند تکاملی دوربین، از عدسی و لنز در جایی که روزنه قرار داشت استفاده شد. مواد حساس به نور به فیلمهای عکاسی امروزین تبدیل شدند که در انواع سیاه و سفید و رنگی (نگاتیو) و اسلاید (پوزتیو) موجود است. نگاتیوها طی فرآیند دیگری در آزمایشگاه (لابراتوار) به عکس تبدیل میشوند.در ابتدا از آمونیوم دیکرومات برای مواد حساس استفاده میشد ولی بعد به نیترات نقره تغییر یافت. این روند ادامه یافت تا با پیدایش دوربین دیجیتال از حسگرهای حساس به نور به جای فیلم استفاده شد و دوربینهای دیجیتال گسترش چشمگیری یافت اما فیلمهای عکاسی هنوز جایگاه خود را دارند.
نحوه کار دوربینهای اولیه
در سال 1568 دانیلو باربارو این اتاقک تاریک را با یک عدسی و یک دریچه قابل تغییر مجهز نمود. بدین وسیله میتوانست تصاویر را واضحتر به درون اتاق منعکس کند. در سال 1802 توماس وج وود و همچنین همفری دیوی با استفاده از کاغذ مخصوص تصاویر غیر ثابتی بدست آوردند. این کاغذ آغشته به محلولی بود که هرگاه در برابر نور آفتاب قرار میگرفت، رنگ اصلی خود را از دست میداد و به کلی سیاه میشد. آنگاه چون بر روی این کاغذ تصویر یا جسمی را قرار میدادند، قسمتهایی که از تابش نور مصون مانده بود، به رنگ خود باقی میماند و اما سایر قسمتهای کاغذ سیاه میشد. بدینگونه شبح نوری از اجسام بر روی آن کاغذ عکاسی میشد. با این روش تصویری بدست میآمد که آن نیز به مجرد نور دیدن، رنگ خود را از دست میداد و کاغذ یکپارچه سیاه میشد.
سیر دگرگونی و رشد
در سال 1816 جوزف نییپس با یک جعبه جواهرات یک دوربین بسیار ابتدایی ساخت و آن را با ذره بین، میکروسکوپ نوری مجهز نمود. با این دستگاه او میتوانست فقط عکسهای منفی بردارد. سرانجام ویلیام تالبوت نخستین کسی بود که توانست عکسهای مثبت هم بردارد، عکسهایی که ثابت و دائمی هم باقی میماندند. این رویداد در سال 1835 رخ داد. در سالهای بعد دوربینهای پیشرفتهای به بازار عرضه شده و میشود.
افراد مهم در توسعه عکاسی
استفادههای عکاسی
عکاسی موارد استفاده بسیار زیادی دارد.از جمله میتوان به عکاسی خبری، علمی، تفریحی و ثبت خاطرات و مستند سازی اشاره کرد.تا در پزشکی و هوا فضا و ...
عکاسی در ایران
3 سال پس از پیدایش عکاسی این هنر-صنعت در دسامبر 1842 به ایران وارد شد. ناصر الدین شاه به این فن علاقه فراوانی داشت و خود نیز عکاسی میکرد. آلبومخانه کاخ گلستان تعداد بسیاری از عکسهای بسیار قدیمی ایران را در خود دارد.[3]
عکاسان پیش کسوت ایران
ساختمان دوربین عکاسی
دوربین عکاسی از یک اتاقک تاریک تشکیل شده که بر جدارهای آن یک عدسی محدب با فاصله کانونی ثابت قرار دارد. در جدار مقابل این عدسی فیلم و بین فیلم و عدسی دیافراگم وجود دارد. علاوه بر این دوربین به دستگاه تنظیم فاصله (مسافت یاب نوری)، شاتر یا بندان، نورسنج (طیف سنج نوری) و منظره یاب مجهز است.
طرز کار دوربین عکاسی
در هنگام عکسبرداری عدسی دوربین را جلو و عقب میبریم تا آنکه در منظره یاب تصویر واضحی از جسم مورد نظر دیده شود. در این حالت تصویری حقیقی و معکوس میتواند روی فیلم تشکیل شود که با فشار دکمه دیافراگم باز میشود و نور در مدت مشخص به فیلم میرسد و تصویر جسم را روی آن بوجود میآورد. در دوربینهای مدرن به جای فیلم یک حسگر تصویر قرار دارد.
فیلم عکاسی
فیلم عکاسی به گونه خاصی تهیه شدهاست یعنی آنکه مواد شیمیایی خاصی در بر دارد که نور میتواند بر آنها اثر بگذارد و تصویر خارجی بر آن نقش ببندد. یکی از بهترین روشهای عکسبرداری (نورنگاری)، آشکارسازی تابش بهوسیله دانههای املاح هالوژنی نقرهاست. چرا که برای حساس کردن یک بلور هالوژنی نقره تنها چند فوتون کافی است. پس از آنکه یک فیلم نوردهی شد، مقدار تیرگی حاصل در یک خاص به عوامل زیر بستگی دارد:
انرژی لازم برای تبدیل برومور نقره یا یدور نقره به نقره عنصری از ماده شیمیایی مورد استفاده در فرآیند ظهور فراهم میشود. پیش از ظهور اطلاعات بصورت یک تصویر نهان به شکل دانههای حساس شده روی شیشه یا فیلم ذخیره شدهاست. از ظاهر کردن فیلم یک تصویر منفی(نگاتیو) بدست میآید. نگاتیو یعنی خلاف آنچه در صاحب تصویر دیده میشود. پس بنابراین قسمتهای روشن صاحب تصویر بر روی فیلم تیره میافتد و برعکس قسمتهای تیره آن بصورت روشن نقش میبندد.
چون دانههای املاح هالوژنی نقره به تنهایی فقط به نور آبی و نور فرا بنفش نزدیک حساسند، باید مواد رنگی یا رنگیزههایی به آنها افزوده شود تا تابش بخشهای دیگر بیناب را جذب کنند و برای حساس کردن دانهها، مسیر فراهم آورند. فیلمهای فرو سرخ هم موجودند، ولی باید با مراقبت ویژه نگهداری شوند. چون به سبب حساسیت به گرما خیلی زود آسیب میبینند.
چاپ عکس
در مرحله چاپ فیلم، عکس مثبت (پوزیتیو) بدست میآید. پوزیتیو یعنی تصویری که درست مانند خود صاحب تصویر است. برای تهیه عکس مثبت، فیلم را بر روی کاغذ مخصوصی قرار داده، سپس از روی آن نوری را عبور میدهند. در نتیجه قسمتهای تیره فیلم بر روی کاغذ، روشن و قسمتهای روشن آن نیز تیره چاپ میشود. چنین تصویری درست مطابق همان شخص یا چیزی است که قبلا با دوربین عکس آنها را بصورت نگاتیو برداشته بودیم.
انواع دوربین عکاسی
دوربین آنالوگ
دوربینی است که بوسیله ی دست و یا دستگاههای مکانیکی خودش تنظیم میشود و دارای فیلم است.قابل ذکر است که این دوربینها کیفیت بهتری نسبت به دوربینهای دیجیتال دارند.
دوربین دیجیتال
دوربینی است که اطلاعات تصویر را بصورت ارقام عددی در نوعی ازحافظه کامپیوتری ذخیره مینماید. نحوه-ی کار دوربینهای عکاسی دیجیتال بسیار مشابه کا دوربینهای فیلمیِ قدیمی است. نور پس از عبور از لنز بر روی صفحه-ی حساس به نور میتابد. در دوربینهای دیجیتال این صفحه-ی حساس یک «سنسور» الکتریکی است که همانند صفحه مانیتور (اما در جهت عکس) میزان فوتونهای تابیده شده را به صورت یک جریان الکتریکی کالیبره شده به یک دستگاه مبدل میفرستد. مبدلِ آنالوگ به دیجیتال هم به نوبه-ی خود این اطلاعات را برای هر پیکسل به صورت عددی ما بین 0-225 (میزان روشنایی هر پیکسل) به کارت ذخیره سازی ارسال میکند. اطلاعات مربوط به تمام پیکسلهای یک سنسور که حتی به 16 میلیون هم در برخی دوربینهای تخصصی-تر میرسد، در کنار هم کلیت تصویر ضبط شده را میسازند.
استفاده از دوربین دیجیتال در بین عکاسان آماتور و حرفهای هر دو رواج یافتهاست. آماتورها به خاطر سهولت استفاده و کم شدن هزینهها به دلیل عدم نیاز به فیلم از آن بهره میگیرند اما حرفه ایها خصوصا خبرنگاران عکاس دلایل دیگری برای استفاده از دوربین دیجیتال دارند.سرعت عمل در انتقال تصاویر به رسانهای که برای آن کار میکنند به دلیل حذف مراحل ظهور و چاپ و ادیت یا ویرایش سریع آن در رایانه از مهمترین این دلایل است. درصد کمی از آماتورها هنوز از فیلم استفاده میکنند اما بسیاری از حرفه ایها آن جا که نیاز به انتقال سریع تصاویر ندارند فیلم را ترجیح میدهند. به اعتقاد ایشان هنوز حسگرهای دیجیتال نمیتواند همه? کیفتی را که فیلم منتقل میکند عرضه کنند و نقایصی در این خصوص وجود دارد. اما با تحول سریع و چشمگیری که در عرصه دیجیتال شاهدیم این فاصله به سرعت رو به کاهش است .
نقش نور در عکاسی
اجسام گوناگون موجود در طبیعت دارای سه بُعد طول، عرض و ارتفاع هستند که مجموع این ابعاد، حجم را به وجود میآورد. اما هنگامی که اجسام به تصویر در میآیند، خصوصیات سه بُعدی آنها بر روی سطحی دو بُعدی نمایان میشود. درست است که توقع نداریم ابعاد حجم را در تصویر لمس کنیم، اما به کمک سایهروشنهایی که بر روی حجم مورد نظر تشکیل میشود، میتوان احساس حجم و برجستگی را در تصویر ایجاد کرد.
حجمهایی که به طور یکنواخت و یکدست روشن شده باشند و یا به طور یکدست در سایه قرار گیرند در تصویر از برجستهنمایی مطلوبی برخوردار نیستند. بنابراین، نور در عکاسی معماری اهمیت فوقالعادهای دارد.
اغلب عکاسان برای عکاسی معماری و منظره مایل به استفاده از نور مایل صبحگاهی یا هنگام عصر هستند چرا که این نور کنتراست متعادلی دارد. اما نور نیمه روز به خصوص در فصل تابستان شدید است و سایههایی عمیق ایجاد میکند. در عکاسی معماری ایدهآل آن است که نمای اصلی ساختمان و یا قسمتی که در تصویر مورد توجه اصلی قرار میگیرد، در معرض تابش نور قرار گرفته و در سایه نباشد.
عکاسی دارای سه ویژگی علمی، صنعتی (اقتصادی) و هنری است. عکاسی به عنوان یک پدیده علمی تولد یافت و به شکل یک صنعت گسترش یافت و همچنین جنبههای هنری نیز در آن ظهور کرد.
گزارش بصری
چکیده
عکاسی خبری شکل خاصی از روزنامه نگاری است (جمع آوری، ویراستاری و ارائه موارد خبری برای چاپ یا پخش همگانی) که تصاویر به منظور بیان یک داستان جمع آوری میشوند، عکاسی خبری امروزه فقط به عکسهای ساکن و در برخی موارد به فیلمهای تصویری در روزنامه نگاری بخش گسترده اطلاق میشود.
عکاسی خبری از سایر شاخههای عکاسی مانند عکاسی هستند، عکاسی خیابانی یا عکاسی از اشخاص مهم به سه دلیل متمایز میشوند:
Timliness: یعنی تصاویر در بافت یک رویدادی که به تازگی ثبت شده است دارای معنا میباشند .
Objectivity: موقعیتی که توسط تصویر بیان میشود یک ارائه دقیق و صحیح از رویدادی است که آن را شرح میدهد.
Narrative: تصویر با سایر عناصر خبری ترکیب میشود تا واقعیاتی مرتبط برای خواننده یا بیننده در یک سطح فرهنگی بسازد.
همانند یک نویسنده، عکاس خبری یک گزاش گرمی باشد اما باید تصمیمگیری سریع و آنی داشته باشد و تجهیزات عکاسی همراه داشته باشد و اغلب در معرض موانع بزرگی است (خطرات طبیعی، هوا، آشوب)
تاریخچه (1)
در طی دهه 1920 و 1930 مجله Nqtion عکسهائی در مورد فقر مرد تهیه کرد که تیتر آنها "news" بود.و پس از آن نشریه Lifeمتعلق به Henry Luce در سال 1936 تا 30 سال مهمترین نشریه عکاسی بود. والکر اوانس Walker Evans شروع به عکاسی مستند و گزارشی نمود در طی دهه 1920 و به نشریه Fortune پیوست که تصاویر وی از ناحیه روستایی آلاباما مشهور است. در طی 40 او به Timeپیوست.عکسهای هنری دورتالانک Dorthea Langne نیز مشهور است از دانشگاه کلمبیا 1917 نشریه Life گوردن پارک نیز اولین عکاس سیاه پوست بود Life برای حقوق بشر عکسهای وی از تورکینگ و مالکوم ایکس مشهور است.دهه طلایی عکاسی خبری در دهه 1970 هنگامی که لایف و سایر مجلهها در رقابت با سایر رسانهها در کسب تبلیغ شکست خوردند (بخاطر هزینه زیاد)
خبرهای دیدنی نه خواندنی
نویسندگان و منتقدان اجتماعی عقیده دارند، از سال 1842 که تصاویر جای خود را در روزنامهها باز کردند، واژهها به تدریج مفاهیم خود را از دست دادهاند. اهل ادب بر این باور است که وابستگی به تصاویر برای کسب اطلاعات، جهان متمدن را با سیری قهقرایی به دوران قرون وسطی باز خواهد گرداند. در سال 1926 یکی از منتقدان در این باره گفت: «استفاده از عکس برای القای مطلبی هوش اجتماعی را به دورانی باز میگرداند که در آن هنوز الفبا اختراع نشده بود و مردم از تصاویر برای بیان موضوعی استفاده میکردند. این روش مورد پسند عوام است ولی برای متفکران و فرهیختگان نه تنها سودی ندارد بلکه قدرت تفکر را نیز از آنها خواهد گرفت».
با وجود چنین انتقاداتی، تصاویر به پیشرفت خود در عالم رسانهها ادامه دادند و مطبوعات را به تصرف خود در آورند. اختراع وسایل و تجهیزات پیشرفته در صنعت عکسبرداری و فیلمبرداری و کاهش زمان در ثبت و چاپ تصاویر باعث شد افراد بیشتری مسحور تأثیرات شگرف آن شوند.
حقیقت آن است که ظاهر شدن تصاویر یک واقعه در برابر دیدگان انسان میتواند به اندازه مشاهده خود آن واقعه روی روح و فکر انسان تأثیر گذارد و قلب او را به تپش اندازد، کاری که از دست واژگان و عبارات بر نمیآید. چنین چیزی اکنون در همه جا دیده میشود؛ از کتاب داستان کودکان گرفته تا تصاویر تکان دهنده یک قتل عام.
اواخر دهه بیست میلادی و نیز سراسر دهه سی زمانی بود که رشد مجلههای مصور به اوج خود رسید و شهرتی بی سابقه یافت. نمایشگاهی در مرکز بینالمللی عکاسی در آمریکا این ادعا را به بهترین شکل تأیید میکند. در این نمایشگاه که «شکوفایی مطبوعات مصور» نامیده میشود، تحولات کاربرد تصاویر در مطبوعات از سال 1918 تا 1939 با استفاده از یکصد و سی نشریه اروپایی و آمریکایی به نمایش گذاشته شده است.
توضیحاتی که روی دیوار در زیر تصاویر آمده است نقشی حاشیهای دارند و کمتر کسی به آنها توجه میکند.
این نمایش بهترین روش برای نشان دادن سیر اوج گیری به کارگیری تصاویر در وسایل ارتباط جمعی است. نشریات آن دوره به خوبی چگونگی نفوذ جنبشهای هنری اوایل قرن بیستم بر مطبوعات را آشکار میسازند.
برای رسیدن به درکی صحیح از اهمیت عکاسی مطبوعاتی در قرن بیستم باید به سراغ نمایشگاه کلوتز سیرمون در چلسی آمریکا رفت. در این نمایشگاه بیش از 200 عکس آرشیوی روزنامه نیویورک تایمز تحت عنوان «خاطرات یک قرن» به نمایش گذاشته شده است. گرچه این تصاویر از متون خود جدا شدهاند ولی هنوز به طور کامل بازگو کننده خبر خود هستند. اهمیت فوق العاده تصاویر مطبوعاتی برای سالها ادامه یافت تا اینکه اوایل دهه هفتاد با ورود تلویزیون به عرصه ارتباطات جمعی به حاشیه رانده شد و اهمیت سابق خود را از دست داد.
نشریات تصویردار در دهة 20 میلادی پدیده تازهای به شمار نمیآمد، آنچه که جدید به نظر میرسید ظهور این فکر بود که میتوان نه با نگارش بلکه از طریق عکاسی جهان را گزارش داد.
«الکساندر لیبرمن» سر دبیر مجلة فرانسوی «وو» در دهه 20 میگوید: «در آن سالها عکاسی حرف اول را میزد، خبرگزاریها عکس را میفرستادند، کارکنان نشریه آن را برای چاپ آماده میکردند و مدیران هنری سعی میکردند تا بدون لطمه خوردن به زیبایی تصویر مکان مناسبی را در صحنه برای آن در نظر بگیرند».
مجلههای آمریکایی دهه 1860 جزو پیشقراولان استفاده از تصاویر به شمار میروند. در طول جنگ داخلی این کشور دهها تصویر در این مجلات به چاپ رسید ولی در آن زمان فناوری قرار دادن تصاویر در کنار متن وجود نداشت و به همین علت تصاویر جداگانه چاپ میشد.
با وجود سانسور شدیدی که در طول جنگ جهانی اول بر مطبوعات حاکم بود مردم برای مشاهده تصاویر صحنههای جنگ عطش شدیدی داشتند. پس از پایان جنگ «ریدرز دای جست» و مجله «تایم» با چاپ عکسهای گوناگون،خوانندگان زیادی را به خود جذب کردند زیرا مردم علاقه داشتند در مدت زمان کوتاهی اطلاعات زیادی کسب کنند. و این کار با استفاده از تصاویر امکان پذیر بود.
در اواخر دهة 20، نشریات اروپایی به ویژه آلمانی با به کارگیری ابتکارات و اختراعات از همتایان آمریکایی خود پیشی گرفتند. در گذشته عکسها به صورت ساده و افقی به چاپ میرسید ولی اروپاییها در طراحی صفحه دگرگونیهایی به وجود آوردند.
گاهی اوقات تعداد زیادی عکس در یک صفحه به چشم میخورد به شکلی که قسمتی از هر عکس روی عکس دیگر قرار میگرفت و در مجموع دایرهای را تشکیل میدادند. عکسها به صورت زاویه دار در صفحه به کار میرفتند و هر روز طرح تازهای مودر استفاده قرار میگرفت. جلد مجلات نیز از ابداعات جدید بی نصیب نماند. در برخی موارد جلدها از تصویر بزرگ شخص یا شی پر میشد که بر خلاف گذشته، از محدوده کادر خود فراتر میرفت و تیتر خبر را نیز در بر میگرفت. هر چند وقت یک بار ، تصویر یک سر یا یک جفت پا که به نظر می رسید به طرف بیننده از مجله بیرون زده است در جلد مجلات ظاهر میشد. بدون شک چنین ایدهای از فیلمهایآن زمان گرفته شده بود.
در مدت کوتاهی موضوعاتی نظیر بلایای آسمانی، مناظر شهری، جنگلها، مراسم ویژه و س ک س به صورت فرمولی در آمد که تصاویر نشریات را به خود اختصاص داد.
به تدریج و با گذشت زمان دایره استفاده از تصاویر گسترش یافت و به جایی رسید که برای هر موضوعی حتی کم اهمیت و پیش پا افتاده – عکسهایی تهیه و به چاپ میرسید . از تصاویر دهشتناک قربانیان جنگ داخلی اسپانیا گرفته تا نشان سیگار «کملز» همگی راه خود را در نشریات باز کرده بودند.
تأثیر تصاویر منتشر شده در باره ظهور و رشد فاشیسم در اروپا غیر قابل انکار است. روزنامه آلمانی «نئوایلاستریته» در سال 1933 روی جلد خود نوشت:
«چه کسی آریایی است؟ و در کنار آن عکسی از چهرة مردی به چاپ رساند که ابعاد صورتش به وسیله کولیسی اندازهگیری میشد. در انگلیسی مجله «لیلی پوت» عکس هیتلر را در مقابل الاغی قرار داد که شباهت بسیاری به او داشت. شکوفایی مطبوعات مصور نقش مهم تصاویر را به عنوان ارتباط برقرار کنندههای خبری و تفننی به اثبات رساند. چنین نقش مهمی امروزه نیز وجود دارد و با پیوستن تصاویر تلویزیونی و اینترنتی تأثیر آن صدها برابر افزایش یافته است.
ادامه دارد...